Ομάδα δικηγόρων της Λεμεσού, με συντονιστή τον γνωστό δικηγόρο Ευάγγελο Πουργουρίδη, επικοινώνησε μαζί μας και μας απέστειλε το ερωτηματολόγιο που επισυνάπτουμε εδώ. Σε ερώτησή μας πως προέκυψε η ετοιμασία του ερωτηματολογίου μας ανέφεραν:
«Κοινή διαπίστωση όλων μας είναι ότι το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης στην Κύπρο, καταρρέει. Προς αυτή την κατεύθυνση, έχουν γίνει πολλές δημόσιες δηλώσεις από πολιτικά πρόσωπα και από το ίδιο το Ανώτατο Δικαστήριο αναφορικά με τις επερχόμενες μεταρρυθμίσεις στην απονομή της δικαιοσύνης.
Οι εν λόγω μεταρρυθμίσεις αφορούν άμεσα και μόνο το ζήτημα της διαγνωσμένης καθυστέρησης στην απονομή της δικαιοσύνης. Αφορούν δηλαδή στην πρόσληψη νέων δικαστών για να εκδικαστούν οι καθυστερημένες υποθέσεις, στην ταυτόχρονη ίδρυση Εφετείου, Ανώτατου Δικαστηρίου και Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, που όλα έχουν ως σκοπό να διορθωθεί το πρόβλημα της καθυστέρησης.
Ωστόσο, κοινή διαπίστωση μιας μεγάλης πλειοψηφίας δικηγόρων είναι ότι το πρόβλημα στη δικαιοσύνη δεν είναι μόνο η ταχύτητα με την οποία απονέμεται, αλλά και η ποιότητα της. Τουλάχιστο στη Λεμεσό, αποτελεί καθημερινό ζήτημα συζήτησης η ποιότητα της δικαιοσύνης, με πολλούς δικηγόρους να εκφράζουν ανησυχίες και προβληματισμούς».
Σύμφωνα με τον κ. Δημήτρη Λοχία, μέλος της ομάδα που απέστειλαν το ερωτηματολόγιο, «η όλη διαδικασία ξεκίνησε με πρωτοβουλία μιας ομάδας δικηγόρων στη Λεμεσό. Καθημερινά συζητιόνταν τα θέματα που εγείρονται στο ερωτηματολόγιο. Το τέλος της κάθε συζήτησης ήταν «τι να κάνουμε, αυτά έχουμε», μέχρις ότου είπαμε κάτι πρέπει να κάνουμε, διότι το να ζει κάποιος σε ένα κράτος δικαίου είναι το βασικότερο δικαίωμα. Εάν δεν ζεις σε κράτος δικαίου, πώς διασφαλίζονται τα υπόλοιπα ανθρώπινα δικαιώματα; Έτσι λοιπόν, αποφασίσαμε να πάρουμε την πρωτοβουλία αυτή. Ενημερώσαμε κάποιους συνάδελφους μας ότι είχαμε σκοπό να συντάξουμε και να κυκλοφορήσουμε ένα ερωτηματολόγιο που άπτονταν της ποιότητας με την οποία απονέμεται η δικαιοσύνη στην Κύπρο και μας εξέφρασαν την προθυμία τους να συνδράμουν στο έργο μας. Προς τούτο συντάξαμε το ερωτηματολόγιο, το οποίο κοινοποιήθηκε μεταξύ των ημερομηνιών 14 και 17 Ιανουαρίου στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού δια χειρός από τα μέλη της ομάδας μας και με email στα μέλη του δικηγορικού συλλόγου Λεμεσού».
Συγκεκριμένα, μας είπε ότι το ερωτηματολόγιο διδόταν δια χειρός κατά την διάρκεια τεσσάρων ημερών στο Επαρχιακό Δικαστήριο Λεμεσού. «Τα μέλη της ομάδας μας προσέγγιζαν συνάδελφους δικηγόρους, ζητώντας τους να απαντήσουν ειλικρινά με τις γνώμες τους και να μας επιστρέψουν συμπληρωμένο το έγγραφο ανώνυμα στην δικηγορική μας θυρίδα. Στα emails που στείλαμε επισυνάψαμε το κενό ερωτηματολόγιο, με τις ίδιες οδηγίες, δηλαδή να συμπληρωθεί ανώνυμα και να τοποθετηθεί στη θυρίδα μας. Στο τέλος της δημοσκόπησης είχαμε συλλέξει 139 απαντημένα ερωτηματολόγια. Συνημμένα μπορείτε να βρείτε τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου τα οποία, θεωρώ, προκαλούν συγκλονισμό. Γίνεται συζήτηση για ριζικές μεταρρυθμίσεις, ωστόσο δεν φαίνονται να στρέφονται κατά όλων των προβλημάτων που αντιμετωπίζει η δικαιοσύνη».
Τα αποτελέσματα του ερωτηματολογίου που μας στάλθηκε είναι αποκαρδιωτικά. Σε ποσοστό που υπερβαίνει το 95% οι δικηγόροι που αποκρίθηκαν στο ερωτηματολόγιο δεν πιστεύουν ότι υπάρχει κράτος δικαίου στην Κύπρο και ότι οι διορισμοί των δικαστών χαρακτηρίζονται από αναξιοκρατία και αδιαφάνεια. Σε ποσοστό που πλησιάζει το 90% αμφισβητούν την αξιοπιστία της δικαιοσύνης και την αμεροληψία των δικαστών, αλλά και την ποιότητα των δικαστών και των δικαστικών αποφάσεων. Οι δικηγόροι που απάντησαν στο ερωτηματολόγιο αμφισβητούν τη δυνατότητα της κυπριακής δικαιοσύνης να προστατεύσει τα ανθρώπινα δικαιώματα, να αποφύγει τις αυθαιρεσίες και να εξασφαλίσει τη δικαιοσύνη και την εμπιστοσύνη όχι του κοινού, αλλά των συλλειτουργών της, δηλαδή των δικηγόρων.
H ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ δεν είχε σχέση με τη διενέργεια της έρευνας αυτής, πλην όμως της αποστάληκε επώνυμα από δικηγόρους.
Με δεδομένο ότι η μεταρρύθμιση επικεντρώνεται στο ζήτημα των καθυστερήσεων, τα αποτελέσματα της άτυπης αυτής δημοσκόπησης δημιουργούν τεράστια ανησυχία ως προς την ποιότητα της δικαιοσύνης. Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ θεωρεί την απονομή της δικαιοσύνης ως πρωταρχικό ζήτημα και θεωρούμε ότι η σοβαρότητα των εγερθέντων ζητημάτων, προερχόμενα από δικηγόρους που ασκούν το επάγγελμα, επιβάλλει την δημοσίευσή τους.
Καλούμε τους δικηγόρους, αλλά και όλους τους άλλους φορείς που ενδιαφέρονται για την απονομή της δικαιοσύνης στην Κύπρο, αλλά και το κοινό, όπως μας υποβάλουν άρθρα και σχολιασμό των ριζικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει η δικαιοσύνη και κατά πόσο θεωρούν ότι οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις είναι ικανές να επιλύσουν κάποια από αυτά τα προβλήματα. Η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ θα παραμείνει πρωτοπόρος στην προβολή όλων των απόψεων που αφορούν στην απονομή της δικαιοσύνης, χωρίς αποκλεισμούς, διότι θεωρεί ότι μόνο με διάλογο επί της ουσίας είναι νοητό να υπάρξει πρόοδος σε μια κοινωνία.
